Dobre maniery przedszkolaka....

Żyjemy wśród ludzi. Nasze liczne i wielostronne kontakty determinują obyczaje, wśród których wyróżniamy reguły dobrego wychowania.
Etykieta narodziła się w pałacach dworów królewskich, dotyczyła w głównej mierze przedstawicieli rządów, parlamentów, misji dyplomatycznych, itp.
Etykieta sprzyja wytworzeniu się dobrej atmosfery, ułatwia przeprowadzenie rozmów, osiągnięcie porozumienia.
Należy zwrócić uwagę, że w naszej obecnej rzeczywistości ludzie nie chcą udawania, pozorowania życzliwości. Pragną oprzeć wzajemne stosunki na poszanowaniu godności człowieka z racji jego osobistych cech, tolerancji, uprzejmości, życzliwości.
Problemy zgodnego współżycia między ludźmi noszą nazwę - etykieta, savoir-vivre, bon ton, dobre maniery, dobre obyczaje.
Jedną z ważniejszych cech człowieka jest uprzejmość. Obowiązuje ona zawsze, wszędzie i wobec każdego.
Uprzejmość przejawia się w rozmaitych formach. Nie powinno na co dzień zabraknąć takich słów jak: "proszę", "dziękuję", "przepraszam".
Utrzymując kontakty z ludźmi, nie powinniśmy tylko mówić, ale i słuchać, gdyż nasi partnerzy mają również coś do powiedzenia.
Co oznacza powiedzenie: "umieć słuchać?" Oznacza - nie przerywać i słuchać tak, by osoba mówiąca odnosiła wrażenie, że jest się zainteresowanym jej wypowiedziami. Umieć słuchać, to również wydobyć to, co najistotniejsze, wyczuć zaangażowanie emocjonalne rozmówcy.
W kontaktach międzyludzkich poważną rolę odgrywa wygląd człowieka - ubiór, uczesanie, postawa i twarz. Odzwierciedla ona nastrój człowieka, jego stosunek do innych ludzi.
W jakim stopniu dorośli będą przestrzegać przyjęte reguły obyczajowe, w taki sposób dzieci będą uczyć się i przestrzegać określone normy i zasady.
Dziecko uczy się norm obserwując i naśladując zachowania dorosłych.
Rodzice zastanawiają się często, czy uda się im wychować dziecko na szczęśliwego, dobrego człowieka.

Oto kilka zasad, które pomogą w tym życiowym zadaniu:
- Chwalcie i nagradzajcie, ale z rozsądkiem
- Bądźcie konsekwentni
- Wprowadzajcie rytuały - mycie zębów, spacer, posiłki o ustalonej porze. Dziecko ma poczucie bezpieczeństwa i harmonii.
- Wyznaczajcie granice - dziecko nie czuje się dobrze z nadmiarem swobody
- Pilnujcie dyscypliny
- Przestrzegajcie przed konsekwencjami złego zachowania
- Wszystko wyjaśniajcie
- Trenujcie opanowanie, unikajcie krzyku
- Uczcie go samodzielności - samodzielnego jedzenia, zbierania zabawek, ubierania się
- Bawcie się razem
- Sami nie łamcie ustalonych zasad (trudno wymagać od dziecka, aby nie powtarzało "brzydkich" słów, jeśli słyszy je z ust rodzica)

Pojęcie dobroci według dzieci

Pojęcie "dobry" może mieć wiele znaczeń. Według słownika wyrazów bliskoznacznych pojęcie "dobry" jest określany m.in. jako: szlachetny, prawy, moralny, wyrozumiały, pogodny, radosny, staranny, sumienny, pilny.
Na pojęcie dobroci inaczej patrzą dzieci w zależności od wieku. Czterolatki uważają, że dobra osoba to taka, która troszczy się o nie. Jest życzliwa wobec innych. Obdarowuje prezentami. Niektóre czterolatki uważają, że dobry człowiek postępuje zgodnie z normami, np. przestrzega przepisów drogowych. Inaczej mówią sześciolatki. Ich zdaniem dobry człowiek kocha przyrodę, myśli o innych, współczuje. Starsze dzieci uważają, że dobry człowiek to taki, który pomaga innym, nie używa przemocy, jest miły, może kogoś wyleczyć.
Dzieci przeciwstawiają ze sobą pojęcie dobra i zła. W celu uwidocznienia tej różnicy warto pokazać, jak dzieci określają zło. Czterolatki sądzą, że człowiek zły jest bogaty, chciwy, niszczy, stosuje przemoc. Prawdopodobnie pojęcie zła czterolatki poznają na podstawie oglądanych programów w telewizji.
Sześciolatki mówiąc o złu, podają różne przykłady. Niektóre są bardzo skrajne, jak np. morderstwo.
Dzieci niekoniecznie rozumieją powinność bycia dobrym tak samo, jak dorośli. Według czterolatków dorośli sądzą, że bycie dobrym jest równoznaczne z byciem grzecznym.
Większość prób wyjaśniania pojęcia dobra jest związana z różnymi cechami moralnymi jak: prawdomówność, niesienie pomocy, pomaganie innym. Ustalenia odnalezione w słowniku odnośnie pojęcia "dobry" nie odbiegają bardzo od pojęcia dobroci rozumianego przez dzieci. Wynika stąd, że najmłodsi instynktownie wiedzą czym jest dobro.

Dobre maniery przychodzą z czasem w sposób naturalny. Nie wystarczy, by dziecko mówiło tylko "dzień dobry" i "do widzenia", ale by darzyło ludzi sympatią.. Gdy tego nie czuje, trudno nauczyć je nawet powierzchownych manier.
Druga ważna rzecz to unikanie sytuacji, w których dziecko mogłoby odczuwać skrępowanie lub niepokój przy obcych osobach. Chętnie przedstawiamy dziecko odwiedzającej nas osobie, zmuszając je do przywitania się. Z reguły maluch czuje się w takiej sytuacji zakłopotany. W pierwszych 3-4 latach życia dziecko potrzebuje trochę czasu, żeby ocenić nieznajomego. Należy tak kierować rozmową, by raczej odwracać uwagę gościa od dziecka. Maluch poobserwuje sytuację, a potem sam będzie skłonny do zawarcia znajomości. Jeśli to pozytywne nastawienie utrwali się, maluch wkrótce nauczy się, jak okazywać sympatię w bardziej konwencjonalny sposób.
Najważniejszą sprawą jest dorastanie w rodzinie, w której panuje atmosfera delikatności, ciepła. Kiedy dziecko słyszy, że rodzice, zwracając się do siebie, często używają słów "dziękuję", "proszę", w naturalny sposób przyswaja sobie serdeczność i życzliwość.
Wyjątkowo przyjemną naukę dobrych manier przekazuje literatura dziecięca: opowiadania, wiersze, bajki. Zawierają morał i odpowiedzi na wiele trudnych pytań.

Dobrym przykładem na powyższe zagadnienie jest wiersz Cz.Janczarskiego: "Piękne zwyczaje".

Słonko ma bardzo piękne zwyczaje.
Mówi: "dzień dobry, gdy rano wstaje.
A drzewa lśniące rosą nad ranem,
Szumią: "dzień dobry, słonko kochane".

Gdy słonko chmura zasłoni siwa,
mówi: "przepraszam"
potem odpływa.

Gdy ciepłym deszczem sypnie dokoła,
"dziękuję" szumią trawy i zioła.

Słonko dzień cały
po niebie chodzi.
"Dobranoc" mówi, kiedy zachodzi.

Mrok szary wkoło,
trawy i drzewa
"dobranoc" szumią z prawa i lewa.

Savoir-vivre przedszkolaka - podstawowe zasady:

- jeśli coś pożyczasz, pamiętaj, by oddać
- nie zaglądaj do cudzych szuflad
- nie podsłuchuj
- nie zapomnij o używaniu słów: proszę, dziękuję, przepraszam
- nie obrażaj innych
- nie przerywaj, kiedy mówią inni
- pozostawiaj po sobie porządek
- myj ręce przed jedzeniem
- nie oglądaj książek podczas jedzenia
- nie oblizuj talerzy
- nie rozmawiaj z pełnymi ustami
- nie oglądaj filmów przeznaczonych dla dorosłych
- nie hałasuj w lesie. To przeszkadza zwierzętom
- nie jedz w kinie, np. cukierków w szeleszczących papierkach
- nie jedz lodów w autobusie. Można kogoś poplamić
- ustąp miejsca w autobusie starszej osobie.